شیمی پیام نور
شیمی عمومی 2 تجزيه ي كاتيون هاي گروه I يا گروه نقره و جدا كردن آن ها از بقيه ي كاتيون ها     وسايل مورد نياز: هم زن شيشه اي – قطره چكان – لوله ي آزمايش &nda

شیمی عمومی 2

تجزيه ي كاتيون هاي گروه I يا گروه نقره و جدا كردن آن ها از بقيه ي كاتيون ها

 

وسايل مورد نياز:
هم زن شيشه اي – قطره چكان – لوله ي آزمايش – بشر 50 ميلي ليتري – پي ست آب مقطر – سانتري فيوژ – چراغ الكلي – جا لوله اي – بر چسب – ارلن ماير كوچك

مواد مورد نياز:
اسيد كلريدريك 6 نرمال
اسيد نيتريك 3 نرمال

تجزيه ي كيفي كاتيون هاي گروه I يا گروه نقره

كاتيون هاي گروه نقره شامل : Ag+ , Hg+ , Pb+
اين تجزيه ي كيفي را با اين پيش فرض مسلم شروع مي كنيم كه كليه ي كلريد هاي نقره و سرب و جيوه يك ظزفيتي در آب سرد و اسيد كلريدريك رقيق نامحلول مي باشند و كلريد هاي بثيه ي فلزات محلول مي باشند.
اين موضوع اساس جدا كردن نقره ، جيوه و سرب يك ظرفيتي از بقيه ي كاتيون ها مي باشد.هنگامي كه اسيد كلريد ريك و يا هر كلريد محلول ديگري را به محلولي كه شامل كاتيون ها مي باشد اضافه كنيم AgCl , Hg2Cl2 , PbCl2 رسوب مي كنند.البته بقيه ي فلز ها (كاتيون ها) به صورت كلريد هاي محلول باقي مي مانند.چون از HCl براي جدا كردن گروه نقره استفاده مي شود بنابر اين به گروه كاتيون هاي نقره ، گاهي گروه HCl يا اسيد كلريدريك هم مي گويند.

جدا كردن گروه نقره از بقيه ي كاتيون ها
طريقه ي انجام آزمايش:
محلول مورد آزمايش كه توسط متصدي آزمايشگاه در اختيار شما قرار مي گيرد ، به دقت توسط يك هم زن شيشه اي به هم زنيد تا محلول به طور كامل يكنواخت گردد. پس از يكنواخت شدن محلول ، توسط قطره چكان ¸ 8 قطره از آن را برداريد و به آرامي به يك لوله ي آزمايش كاملاً تميز منتقل نماييد.
پس از انتقال ، از يك بشر 50 ميلي ليتري كه قبلاً در آن آب كاملاً مقطر ريخته ايد ، 8 قطره آب توسط قطره چكان ديگر برداريد و به داخل لوله ي آزمايش منتقل سازيد.پس از انتقال آب لوله ي آزمايش را كاملاً و به آرامي به هم بزنيد تا محلول كاملاً يكنواخت گردد ،پس از اطمينان از يكنواختي محلول ، اكنون توسط قطره چكان ديگر از ظرف محتوي اسيد كلريد ريك 6 نرمال ، 3قطره برداريد و به داخل لوله آزمايش منتقل كنيد ، لوله ي آزمايش را در اين حالت به هم بزنيد تا اينكه رسوب كلريد كاتيون هاي گروه اول تشكيل شود و از بقيه ي كاتيون ها جدا شوند.
پس از تشكيل رسوب در ته لوله ي آزمايش توسط پي ست آب مقطر ديواره ي لوله ي آزمايش را كاملاً بشوئيد ، تا اگر احياناً رسوبي به ديواره ي لوله ي آزمايش چسبيده است از آن جدا شود و به ته لوله انتقال يابد. حد اكثر آبي كه جهت شستشو استفاده مي كنيد بيش از 2ميلي ليتر نباشد . اكنون لوله ي آزمايش را در داخل دستگاه سانتريفيوژ قرار دهيد.پس از پايان عمل سانتريفيوژ و پس از اينكه دستگاه كاملاً به حالت عادي رسيد و از چرخش ايستاد ، لوله ي آزمايش را بيرون آوريد.
در داخل لوله 2 فاز مشاهده مي كنيد.فاز اول فاز جامد يا رسوب كه در زير قرار دارد و فاز دوم يا فاز رويي كه فاز آبي ناميده مي شود و كاملاً شفاف مي باشد.
در اين حالت بدون تكان دادن لوله ي آزمايش و به آهستگي با قطره چكان مخصوص HCl، يك قطره HCl، 6 نرمال اضافه مي نمائيد ، اگر در حين افزايش اسيد كلريد ريك در مسير فاز آبي لوله ي آزمايش ، رسوبي تشكيل شد ، واكنش رسوب گيري كامل نمي باشد ، بنابر اين بايستي 2 قطره ديگر اسيد كلريد ريك اضافه نمائيد و عمل رسوب گيري را كامل كنيد.به عبارت ديگر پس از اضافه نمودن اسيدكلريد ريك مرحله ي دوم ، مجداً لوله ي آزمايش را در سانتريفيوژ قرار مي دهيد تا اينكه رسوب گيري كامل شود.پس از اينكه رسوب گيري كامل شد ، محلول رويي را سر ريز نماييد . در اثر عمل سر ريز كردن يا دكانته كردن مايع رويي كه احتمالاً شامل كاتيون ها و آنيون هاي مختلف ديگر مي باشد در ظرف جداگانه اي نگه داريد.
رسوب را يك مرتبه توسط چند ميلي ليتر از آب مقطر سرد مجدداً بشوئيد و محلول حاصل از شستشو را به داخل ظرفي كه براي تعيين و شناسايي بقيه ي كاتيون ها نگهداري كرده ايد اضافه نمائيد.اين ظرف كه حاوي كليه ي كاتيون هاي گروه اول مي باشد ظرف A نام دارد.رسوب را جهت ادامه ي كار نگه داريد.
رسوبي كه در دست داريد شامل:AgCl , Hg2Cl2 , PbCl2 مي باشد.